De gemeenteraad heeft het college de opdracht gegeven om verder te praten over bestuurlijk fuseren met Amsterdam, Zaanstad en de gemeenten Landsmeer en Wormerland. De gemeenteraad gaf ook de opdracht om met Wormerland en Landsmeer te praten over een ambtelijke fusie.
Het college van Oostzaan voert verkennende gesprekken met:
- Amsterdam (bestuurlijke fusie)
- Zaanstad (bestuurlijke fusie)
- Wormerland en Landsmeer (bestuurlijke of ambtelijke fusie)
Wat betekent ambtelijk fuseren?
Bij een ambtelijke fusie van Oostzaan, Wormerland en Landsmeer gaan alle ambtenaren werken in één organisatie voor drie gemeenten. Iedere gemeente houdt een eigen bestuur en gemeenteraad.
Wat betekent bestuurlijk fuseren?
Bij een bestuurlijke fusie maken twee of meer gemeenten één nieuwe gemeente (dat is een herindeling). Bij een bestuurlijke fusie geeft Oostzaan haar zelfstandigheid op. Dat betekent dat Oostzaan dan geen eigen gemeentebestuur meer heeft en onderdeel wordt van een nieuw te vormen gemeente.
Afwegingskader
Om onderbouwd te kunnen kiezen is een afwegingskader gemaakt. Dit is een lijst met onderwerpen die belangrijk zijn om te bespreken. Een soort ‘meetlat’ voor de uiteindelijke keuze. De hoofdonderwerpen zijn:
- De identiteit/het DNA van Oostzaan
- Invloed/zeggenschap van inwoners en ondernemers op ontwikkeling Oostzaan
- De dienstverlening aan inwoners en ondernemers in Oostzaan
- Organisatiekracht en bestuurskracht van de gemeente
Verder neemt de gemeenteraad het advies van de Burgeradviesraad mee in zijn besluit. Ook betrekt de raad de uitkomsten van het onderzoek van de gemeenteraden van Landsmeer, Wormerland en Oostzaan bij de besluitvorming. Naar verwachting neemt de raad in de eerste helft van 2025 een besluit.
2024
- gesprekken met Zaanstad, Amsterdam, Wormerland en Landsmeer
- mogelijke vervolggesprekken met drie gemeenteraden Landsmeer, Oostzaan, Wormerland
2025
- 12 februari: Bijeenkomst Burgeradviesraad
- 12 februari: WOL-raden krijgen rapport &VDL over mogelijke fusie
- 26 februari: Gemeenteraad gaat in gesprek met burgeradviesraad
- 5 maart: Collegeadvies uiterlijk naar gemeenteraad en burgeradviesraad,
- 11 maart: Presidium gemeenteraad.
- 12 maart: Burgeradviesraad brengt advies uit aan gemeenteraad
- 26 maart: Gemeenteraad neemt besluit. Diezelfde avond nemen Landsmeer en Wormerland een eigen besluit. Dit besluit verschilt per gemeente, afhankelijk van het voortraject en het nog te lopen besluitvormingstraject.
In de afgelopen periode heeft adviesbureau Twynstra Gudde uitgebreid onderzoek gedaan. Het bureau onderzocht mogelijke voor- en nadelen en de kansen en risico’s van de verschillende mogelijkheden voor de toekomst van Oostzaan. Aan de hand van het materiaal van Twynstra Gudde heeft een uitgebreid participatietraject plaatsgevonden met inwoners en ondernemers van Oostzaan. Kern van dit traject was om bij inwoners en ondernemers van Oostzaan ‘op te halen’ wat voor hen belangrijk is om in de toekomst te behouden dan wel te bereiken.
Input van de jeugd
25 kinderen van basisscholen uit Oostzaan hebben in september samen met burgemeester Marvin Polak in de raadszaal van het gemeentehuis een aangepaste versie van de serious game ‘Oostzaan, ons dorp’ gespeeld. Zo dachten ze mee over de bestuurlijke toekomst van het dorp.
Burgemeester Polak: 'Kinderen in de leeftijd acht tot twaalf jaar kregen begin september een persoonlijke uitnodiging van mij in de bus. Ik vind het belangrijk om te horen wat onze jongste inwoners belangrijk vinden voor Oostzaan. Zij zijn immers de toekomst.'
Afwegingskader
De resultaten van het onderzoekstraject van TwynstraGudde en het participatietraject is door de verschillende fracties in de gemeenteraad van Oostzaan benut om in een informele bijeenkomst op 1 februari 2024 hun belangrijkste punten naar voren te brengen. Deze zijn gebruikt voor het afwegingskader, dat aan de gemeenteraad is aangeboden.
Er zijn vier particpatiebijeenkomsten geweest in de raadzaal van het gemeentehuis. Aan inwoners, ondernemers en verenigingen werd door middel van een interactieve praatplaat ‘Oostzaan ons dorp’ gevraagd wat zij noodzakelijk, belangrijk en interessant vinden voor de toekomst van Oostzaan. Er is een vertaling gemaakt van het normenkader in TwynstraGudde vanuit de diverse perspectieven, waarmee de raad een beeld kan vormen over wat Oostzaners belangrijk vinden. Ook konden mensen online een vragenformulier invullen. Uiteindelijk hebben ongeveer 600 mensen meegedacht.
Wat vinden Oostzaners belangrijk?
De uitkomst is niet geheel verrassend: onderwijs, zorg en wonen zijn noodzakelijk, hier moet de focus op liggen. Recreatie, natuur, werk en digitalisering zijn belangrijk, maar minder dan de basisvoorzieningen. En voor veel deelnemers aan het traject is het belangrijk dat er rekening wordt gehouden met het plaatselijk DNA, oftewel de identiteit. Hoewel dit laatste belangrijk wordt gevonden, betekent het voor deelnemers verschillende dingen: het dorpse karakter en de kleinschaligheid, de ligging in of nabij de natuur, sociale cohesie en onderlinge solidariteit, de historische dorpsidentiteit of voorzieningen zoals de bieb en de kerk.
Bij het ontwerp van het vragenformulier koos TwynstraGudde ervoor om slechts een deel van de gespreksonderwerpen te toetsen. Dit om te voorkomen dat het invullen te veel tijd zou kosten. Het online formulier was vooral bedoeld als aanvulling op de gesprekken, niet als vervanging. Het moest mensen de kans geven mee te doen die niet bij de gesprekken aanwezig konden of wilden zijn. Om te voorkomen dat mensen zouden afhaken, hebben we een kort formulier ontworpen dat in ongeveer zes minuten in te vullen was. Ook konden mensen er eigen tekst op meegeven.
450 vragenlijsten ingevuld
Deze opzet heeft goed gewerkt. Er was een opvallend grote bereidheid om het online vragenformulier in te vullen. Het aantal voltooide formulieren zit dicht tegen het maximale percentage van 85% aan. Mensen hebben de tijd genomen om het formulier in te vullen. In totaal zijn 450 formulieren ingezonden, wat neerkomt op 11,7% van de inwoners tussen 25 en 65 jaar. Van de respondenten vulde 51% de essay-vraag in, 67% schreef een antwoord van meer dan 20 woorden en 13% een antwoord van meer dan 50 woorden.
Lees het hele rapport bovenaan deze pagina.
